De tuinderslaan op met … Aad Verduijn


De geur van op natuurlijke manier composterende tomatenplanten komt me al tegemoet, als Aad en ik uit de vierwieler stappen bij de tuin waar hij mij gaat rondleiden. “Jeugdsentiment”, zeg ik tegen Aad en ik denk nog even met enige weemoed terug aan mijn ‘ballenrees’-tijd. Om half zes op, op ’t fietsie naar de tuin en van zes tot de middag of net daarna, al naar gelang de ballen rood waren, tomaten plukken voor een (bleek achteraf) habbekrats. Groene handen, die niet meer schoon te krijgen waren. En die geur, hét parfum van de Westlandse tuinderslaantjes. Ik heb de tijd van tomaten op de volle grond nog meegemaakt, zo oud ben ik al. En de overgang naar substraatteelt en de eerste hommels in de kas, dat werd helemaal je-van-het in die tijd.

Lans tomaten

Aad haalt me weer uit mijn jeugddroom en leidt me naar de ingang van Lans tomaten. Ik ontmoette Aad een paar weken geleden op een bijeenkomst van MKB Westland. En daarna nog een keer bij Bezoek Westland, bij Kom in de Kas en bij Horti Heroes, een platform voor startende initiatieven in de groente- en sierteeltsector waar studenten en bedrijven samen werken aan de toekomst van de tuinbouw, op een bijeenkomst in het World Horti Center.

We bleven zo een beetje om elkaar heen draaien, zoekende naar wat we voor elkaar zouden kunnen betekenen. Aad is van Westland Horti Tours en hij organiseert rondleidingen voor (zakelijke) toeristen bij verschillende soorten kwekerijen. En ik ben altijd op zoek naar input voor de blogs voor Fietsen voor m’n eten – Westland. Een ‘match made in heaven’ dus…. Als het maar wel tuinders zijn die eten telen, dat is mijn onderwerp.

De tijd heeft niet stilgestaan sinds ik geen ballen meer rees. Met een soort anti-asbestpakkie aan voor de hygiëne, begeven we ons in de kas van Lans tomaten. De plukkers gaan net pauze nemen, dus we kunnen rustig naar binnen zonder hen van hun werk te houden. Wat me meteen opvalt, is hoe hoog de kassen tegenwoordig zijn. Aad vertelt trots over de verschillende specialistische bedrijven die de kas van Lans tomaten hebben opgehoogd, alsof hij eigenhandig aan het ophogen van die kas heeft meegewerkt. Ieder bedrijf heeft zo zijn rol in dat ophoogproces, als een goed geoliede machine. Een machine van samenwerkingen waar het Westland trots op kan zijn.

Handhoogte

Toen ik zoveel jaar geleden nog tomaten plukte, moest ik bij die eerste rode ballen nog bukken achter mijn karretje op luchtbanden. Daarna volgde een karretje met 1 kist dat over de verwarmingsbuizen reed, waar ik op kon zitten. Aan het einde van de rit bevond zich toen een geul met stromend water in het pad waar we de volle tomatenkist in leeg gooiden, om vervolgens automatisch naar de schuur te worden vervoerd en gesorteerd te worden.

Tegenwoordig rijdt het karretje nog steeds over die buizen, maar plukt men alleen staand/lopend op ooghoogte, of beter gezegd handhoogte. De tomatenplanten worden niet alleen via de touwtjes omhoog geleid, maar ook steeds in hoogte versteld. Wat leeggeplukt is, wordt met een ingenieus systeem opgerold zodat steeds het plukbare gedeelte op dezelfde hoogte blijft. Op de kar bevindt zich meer dan een kist, zodat er veel tomaten in één gang door het paadje geplukt kunnen worden. Die opgehoogde kas zorgt ervoor dat de plant tot bijna in de hemel door kan groeien en veel zon kan vangen. Veel zon is veel lekkere rijpe ballen.

Bestrijdingsmiddelen

Dat er vroeger in de tuinbouw veel chemische bestrijdingsmiddelen werden gebruikt, kunnen we niet ontkennen, volgens Aad. Maar het is alweer zoveel jaren geleden dat de laatste tuinder die middelen nog gebruikte. En nog steeds denken veel mensen dat er volop gespoten wordt in de kassen. Een van de redenen waarom Aad deze rondleidingen geeft. Om te laten zien aan de buitenwereld dat het er allemaal gezond aan toe gaat in die Westlandse kassen. En de tuinder bij zijn eigen leest kan blijven: tuinen.

Ook die waterballen waar het Westland jaren lang van beticht werd, bestaan niet meer. Er is hard gewerkt om de tomaten vol van smaak en rijk aan voedingsstoffen te krijgen. Geen reden dus om die tomaten uit het buitenland te halen. De beste tomaten liggen gewoon in onze beglaasde achtertuin te groeien.

Gaatjes in buizen en dozen

De technische hoogstandjes gaan nog even verder bij Lans tomaten. Aad legt uit waar de buizen met gaatjes onder de planten voor dienen. Vanuit een groot vat in de ketelruimte wordt CO2 via de buizen onder druk de kas in vervoerd. Waar wij mensen niet zonder zuurstof kunnen, zo ademt de plant deze koolstofdioxide van hoge kwaliteit in om beter te kunnen groeien en bloeien. Lans tomaten maakt onder andere gebruik van CO2 van de ‘overkant’, waarmee Aad de raffinaderijen van de Maasvlakte bedoelt. Via een buis die ergens in het verleden toch al was aangelegd, wordt deze CO2, het afvalproduct van de industrie, naar het Westland vervoerd en zo is de cirkel weer rond.

Gaatjes bevinden zich ook in de dozen die overal laag tussen de paden te zien zijn. De hommels vliegen driftig in en uit. Het ene gaatje is de weg naar buiten waarna de hommel de planten gaat bestuiven, het andere gaatje is de weg weer naar binnen in de doos. Vroeger, in die goeie ouwe tijd, werden planten met behulp van ‘trillen’ nog bestoven, handwerk dat heel intensief en tijdrovend was. Deze hommels doen een veelvoud van dat werk in veel minder tijd, zonder omkijken.

Verschillende soorten

Wat me ook opviel, was de omvang van de kas van Lans tomaten. In die drie zomerseizoenen dat ik in dat grijze verleden tomaten plukte, ging de tuinder waar ik werkte van een kleine kas aan de Aaksterlaan naar een in die tijd groot hypermodern kassencomplex aan de Maasdijk. Ik kan me niet herinneren dat we met meer dan tien mensen plukten en de tuinder, zijn vrouw en zoon stonden aan de sorteermachine. (Trouwens werk dat ik eigenlijk liever had willen doen dan plukken, maar dat terzijde. Of kissies papieren, dat leek me ook zo leuk. Maar goed, ik dwaal af…)

Toen het koffiepauze werd in die ene opgehoogde kas bij Lans tomaten, kwamen er wel meer dan twintig plukkers mij en Aad tegemoet. En dat was nog maar één kant van de zaak. In de andere kas werd weer een ander soort tomaten geteeld voor de buitenlandse markt, met even zoveel plukkers. De kantine was ook veel groter dan dat hokkie waar wij destijds dat vreselijke bakkie pleur dronken. Voor mij om wakker te blijven, want ik dronk normaal nooit koffie.

In de grote schuur, beter gezegd grote hal van Lans tomaten, worden die verschillende soorten tomaten ingepakt die voor daghandel bestemd zijn. Het overgrote deel wordt verpakt bij Greenpack in verschillende soorten verpakkingen voor verschillende grote supermarktketens. Ook een verandering ten opzichte van toen, toen alles nog in dezelfde houten Westland-kissies naar de veiling ging en daar verdeeld werd over de kopers die ‘an de klok’ hun waar inkochten.

Modern sentiment

Ik geniet nog even na van mijn bezoek met Aad Verduijn van Westland Horti Tours. Ik geniet nog van de opgerakelde herinneringen aan mijn tijd in de tomaten, van dat heerlijke parfum van de zichzelf composterende tomatenplanten in mijn neus én van die nieuw verworven herinneringen bij Lans tomaten in de kas. Ik wens iedereen een gids als Aad. Met zijn enthousiaste verhaal over het product waar het Westland trots op kan zijn, de tuinbouw, weet hij iedereen te overtuigen. Die tuinder, die wil alleen bezig zijn met zijn tomaat maken. Aad Verduijn maakt het zichtbaar voor de buitenwereld.

Nu nog een stalletje om naartoe te fietsen, want die hebben ze (nog) niet bij Lans tomaten. Misschien bij deze meteen een oproep om een mooie 24-uurs automaat te plaatsen?

Meer over Westland Horti Tours…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *